Κολεκτομή σημαίνει αφαίρεση τμήματος του παχέος εντέρου και επανένωση του έτσι ώστε να αποκατασταθεί η συνεχεία του. Η κολεκτομή μπορεί να είναι:

• μερική (τμήμα του παχέος εντέρου και ονομάζεται αριστερή η δεξιά κολεκτομή ανάλογα με το αν αφαιρείται το δεξί ή το αριστερό μέρος του παχέος εντέρου),
• ολική κολεκτομή όταν αφαιρείται ολόκληρο το παχύ έντερο αλλά διατηρείται το ορθό
• πρωκτοκολεκτομή όταν αφαιρείται όλο το παχύ έντερο, συμπεριλαμβανόμενου και του ορθού.

Τι πλεονεκτήματα προσφέρει η λαπαροσκοπική χειρουργική του παχέος εντέρου και ορθού;

Η λαπαροσκοπική χειρουργική είναι μία μέθοδος ρουτίνας για τις ενδοκοιλιακές επεμβάσεις. Η πρώτη επέμβαση αφορούσε την λαπαροσκοπική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης (λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή) και έκτοτε σχεδόν όλες οι επεμβάσεις των οργάνων της κοιλίας γίνονται με τη λαπαροσκοπική μέθοδο.

Η λαπαροσκοπική χειρουργική αποτελεί τη μέθοδο επιλογής για την αφαίρεση του εντέρου (λαπαροσκοπική κολεκτομή) καθώς η ασφάλεια και ανωτερότητα της σε σχέση με την ανοικτή χειρουργική έχει αποδειχθεί από πολλές μεγάλες και ποιοτικές μελέτες από την Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και Αυστραλία όπως η:

• COST trial
• MRC CLASICC trial
• CoLOR trial
• ALCCaS trial

Η ανωτερότητα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής σε σχέση με την ανοικτή χειρουργική αφορά τόσο τα βραχυπρόθεσμα (άμεσα μετεγχειρητικά) όσο και τα μακροπρόθεσμα (ογκολογικά) αποτελέσματα.

Η λαπαροσκοπική χειρουργική του παχέος εντέρου αντιπροσωπεύει τη χειρουργική της γρήγορης αποκατάστασης (fast track surgery),

δηλαδή χειρουργική με μικρότερες τομές και μικρότερο χειρουργικό τραύμα που έχει ως αποτέλεσμα:

• Λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο
• Γρηγορότερη κινητοποίηση του ασθενούς
• Γρηγορότερη επάνοδο του εντέρου στη φυσιολογική του λειτουργία
• Λιγότερες επιπλοκές και
• Μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο

Όλα αυτά συνεπάγονται γρηγορότερη αποκατάσταση και επάνοδο στις φυσιολογικές δραστηριότητες.

Σε σχέση με τη παραδοσιακή ανοικτή χειρουργική, η λαπαροσκοπική χειρουργική του παχέος εντέρου και ορθού μακροπρόθεσμα έχει μικρότερο ποσοστό:

• Συμφύσεων (ουλώδους ιστού) και
• Μετεγχειρητικής κοιλιοκήλης

με αποτέλεσμα να περιορίζεται σημαντικά ο κίνδυνος μελλοντικής απόφραξης του εντέρου από συμφύσεις καθώς και κήλης του χειρουργικού τραύματος, και έτσι αποφεύγονται χειρουργικές επεμβάσεις για τη διόρθωση αυτών των καταστάσεων.

Η λαπαροσκοπική χειρουργική του παχέος εντέρου μπορεί να εφαρμοστεί τόσο σε καλοήθεις όσο και σε κακοήθεις νόσους όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου και του ορθού.

Ο Ιωάννης Βίρλος είναι εκπαιδευμένος σε όλες τις χειρουργικές τεχνικές και έχει πραγματοποιήσει εκατοντάδες επεμβάσεις παχέος εντέρου και ορθού. Ειδικότερα στη λαπαροσκοπική χειρουργική του παχέος εντέρου έχει εκπαιδευτεί στη Μεγάλη Βρετάνια διαμέσου του εθνικού προγράμματος εκπαίδευσης στη λαπαροσκοπική χειρουργική του παχέος εντέρου και ορθού και εκτελεί λαπαροσκοπικές επεμβάσεις παχέος εντέρου και ορθού συστηματικά εδώ και μία δεκαετία.

Η χειρουργική αυτή τεχνική για αντιμετώπιση τόσο του καρκίνου του παχέος εντέρου και του ορθού όσο και καλοήθων παθήσεων του παχέος εντέρου, όπως οι χρόνιες ιδιοπαθείς νόσοι (ελκωδης κολίτιδα και νόσος του Crohn’s) και η εκκολπωματική νόσος, αποτελεί την πρώτη επιλογή του Ιωάννη Βίρλου.

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ

Η ρομποτική χειρουργική εφαρμόζεται πλέον σε ένα ευρύ φάσμα χειρουργικών ειδικοτήτων καθώς και σε υποειδικότητες της γενικής χειρουργικής. Έχει καθιερωθεί δε ως μία μέθοδος χειρουργικής αντιμετώπισης των παθήσεων του παχέος εντέρου και του ορθού, συμπεριλαμβανόμενων και επεμβάσεων για καρκίνο του παχέος εντέρου και του ορθού. Οι περισσότερες επεμβάσεις έχουν πραγματοποιηθεί για επεμβάσεις καρκίνου του ορθού όμως ήδη πραγματοποιείται και για επεμβάσεις καρκίνου που βρίσκονται στη δεξιά πλευρά του παχέος εντέρου (δεξιά ημικολεκτομή).

Η ρομποτική χειρουργική αντιπροσωπεύει ουσιαστικά μία εξελιγμένη μέθοδο λαπαροσκοπικής χειρουργικής η οποία εκτελείται με τη βοήθεια ενός τεχνολογικά εξελιγμένου ρομποτικού συστήματος. Το σύστημα αυτό ονομάζεται DaVinci και ουσιαστικά αποτελείται από:

• μία πλατφόρμα με ρομποτικούς βραχίονες πάνω στους όποιους προσαρμόζονται τα ειδικά κατασκευασμένα ρομποτικά εργαλεία. Αυτά τα εργαλεία είναι κατασκευασμένα έτσι ώστε να μιμούνται τις κινήσεις του ανθρώπινου χεριού. Με αυτό τον τρόπο αυξάνονται οι χειρουργικές δυνατότητες.

• μία ρομποτική κονσόλα, την οποία χειρίζεται ο χειρουργός και η οποία βρίσκεται σε μία σχετικά κοντινή απόσταση από την ρομποτική πλατφόρμα και το χειρουργικό τραπέζι.

Το ρομποτικό αυτό σύστημα προσφέρει επίσης τρισδιάστατη εικόνα, η οποία μπορεί να ρυθμιστεί αυτόματα και είναι σταθερή. Έτσι προσφέρει μία απαράμιλλη εργονομία για τον χειρουργό.

Προσφέρει το ρομποτικό σύστημα πραγματικό πλεονέκτημα στους ασθενείς;

ROLARR trial

Η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα μελέτη ROLARR ανάμεσα στη λαπαροσκοπική και ρομποτική χειρουργική για τον καρκίνο του ορθού, δεν κατέδειξε στατιστικά σημαντική διαφορά (παρόλο που υπήρχε μία σχετικά μικρή διαφορά υπέρ της ρομποτικής χειρουργικής) στα αποτελέσματα αναφορικά με τη μετατροπή του κάθε είδους επέμβασης (λαπαροσκοπική η ρομποτική) σε ανοικτή (δηλαδή σε επέμβαση με μεγάλη τομή). Εντούτοις υπήρξε ένα μικρό πλεονέκτημα υπέρ της ρομποτικής χειρουργικής σε άνδρες, σε παχύσαρκους ασθενείς και όγκους του ορθού κοντά στους σφιγκτήρες μύες του πρωκτού.

Άλλες μελέτες

Υπάρχουν κάποιες μεγάλες σε αριθμό μελέτες κυρίως από την Ασία, οι οποίες έχουν δείξει ένα δυνητικά θετικό αποτέλεσμα της ρομποτικής χειρουργικής για τον καρκίνο του ορθού αναφορικά με την:

• προστασία των νεύρων της πυέλου, τα οποία έχουν άμεση σχέση με τη σεξουαλική λειτουργία και τη λειτουργία της ουροδόχου κύστης  και
• μακροχρόνια επιβίωση

Η άποψη μου είναι ότι παρόλο που οι ενδείξεις και αποδείξεις αναφορικά με την ανωτερότητα της ρομποτικής χειρουργικής σε σχέση με τη λαπαροσκοπική χειρουργική του παχέος εντέρου δεν είναι ακόμη πολύ ισχυρές, εντούτοις το χειρουργικό μέλλον είναι ήδη εδώ. Το επόμενο διάστημα θα μας βρει με περισσότερο εξελιγμένα ρομποτικά συστήματα αφού η ρομποτική τεχνολογία έχει ακόμη αρκετό δρόμο να διανύσει με αποτέλεσμα τη συνεχή βελτίωση τους.