Ενδείξεις χειρουργικής θεραπείας στην ελκώδη κολίτιδα
Οι ενδείξεις χειρουργικής αντιμετώπισης ειναι:
- μακροχρόνια αποτυχία της φαρμακευτικής θεραπείας να θέσει υπό έλεγχο τη φλεγμονή και να επιφέρει ύφεση της νόσου
- μακροχρόνια εξάρτηση από τα στεροειδή φάρμακα
- επανειλημμένα σοβαρά επεισόδια της νόσου
- αποτυχία της φαρμακευτικής αγωγής να θέσει υπό έλεγχο συμπτώματα, όπως η επείγουσα επίσκεψη στη τουαλέτα και η απώλεια του έλεγχου των κενώσεων από τον ασθενή
- η επιβράδυνση της σωματικής ανάπτυξης σε νέα άτομα λόγω της χρόνιας φλεγμονής
- παρουσία προ-καρκινικών αλλοιώσεων στο εσωτερικό τοίχωμα του εντέρου (δυσπλασία)
- παρουσία καρκίνου
Σε αυτές τις περιπτώσεις οι χειρουργικές επεμβάσεις επιλογής είναι:
Α) Αφαίρεση του παχέος εντέρου αλλά διατήρηση του ορθού (υφολική κολεκτομή) και ένωση του λεπτού εντέρου με το ορθό (ειλεο-ορθική αναστόμωση).
Β) Ολική αφαίρεση του παχέος εντέρου και του ορθού (πρωκτοκολεκτομή η πανκολεκτομή) και δημιουργία μόνιμης ειλεοστομίας (εξωτερίκευση του λεπτού εντέρου).
Γ) Ολική αφαίρεση του παχέος εντέρου και του ορθού (πρωκτοκολεκτομή η πανκολεκτομή) και δημιουργία ειλεοπρωκτικής ληκύθου / ρεζερβουάρ (pouch), η οποία έχει στόχο την αποφυγή μόνιμης ειλεοστομίας.
Όλες αυτές οι επεμβάσεις μπορούν να εκτελεστούν λαπαροσκοπικά, με τη χειρουργική της γρήγορης αποκατάστασης (fast track surgery),
δηλαδή χειρουργική με μικρές τομές και μικρότερο χειρουργικό τραύμα που έχει ως αποτέλεσμα:
- Λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο
- Γρηγορότερη κινητοποίηση του ασθενούς
- Γρηγορότερη επάνοδο του εντέρου στη φυσιολογική του λειτουργία
- Λιγότερες επιπλοκές και
- Μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο
Όλα αυτά συνεπάγονται γρηγορότερη αποκατάσταση και επάνοδο στις φυσιολογικές δραστηριότητες.
Λαπαροσκοπική πρωκτοκολεκτομή και δημιουργία ειλεοπρωκτικής ληκύθου (pouch surgery)
‘Οταν αφαιρείται όλο το παχύ έντερο αυτό σημαίνει και ίαση από την ελκώδη κολίτιδα καθώς η νόσος αυτή αφορά μόνο το παχύ έντερο. Η ολική αφαίρεση του παχέος εντέρου (πρωκτοκολεκτομή ή πανκολεκτομή) δημιουργεί δυο πιθανές επιλογές:
- δημιουργία μόνιμης ειλεοστομίας ή
- αποφυγή δημιουργίας μόνιμης ειλεοστομίας και κατασκευή ειλεοπρωκτικής ληκύθου ή ρεζερβουάρ (pouch).
Η αφαίρεση του παχέος εντέρου γίνεται λαπαροσκοπικά. Στη συνεχεία δημιουργείται η ειλεοπρωκτική λήκυθος (pouch). Η λήκυθος αυτή δημιουργείται με την αναδίπλωση του τελικού τμήματος του λεπτού εντέρου, η οποία μοιάζει με το αγγλικό γράμμα J και γι’αυτό ονομάζεται στα αγγλικά J pouch.
Η λήκυθος αυτή ενώνεται με τον πρωκτό και έτσι αποκαθιστάται η συνέχεια του εντέρου.
Η λήκυθος αυτή δημιουργεί ένα ρεζερβουάρ με χωρητικότητα ανάλογη του ορθού με αποτέλεσμα ο ασθενής να διατηρεί ένα σχετικό έλεγχο στις κενώσεις του. Παρόλα αυτά επειδή το παχύ έντερο έχει αφαιρεθεί (άρα έχει χαθεί η ικανότητα να «στερεοποιείται» το εντερικό περιεχόμενο προτού αποβληθεί από τον οργανισμό) ο ασθενής επισκέπτεται την τουαλέτα περίπου 5-6 φορές κατά τη διάρκεια ενός 24-ώρου.
