Οι κήλες αποτελούν ένα συχνό πρόβλημα και είναι περίπου 10 φορές πιο συχνές στους άνδρες από ότι στις γυναίκες. Στους ενήλικες οι κήλες είναι πιο συχνές σε μεγαλύτερες ηλικίες, με μεγαλύτερη συχνότητα μεταξύ 70 με 80 ετών, όπου περίπου 1 στους 25 άνδρες θα υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για κήλη στη βουβωνική χωρά, εκεί δηλαδή που ενώνεται το κάτω μέρος της κοιλιάς με το πάνω μέρος των ποδιών.

ΤΥΠΟΙ ΚΗΛΩΝ

Α. ΚΗΛΕΣ ΒΟΥΒΩΝΙΚΗΣ ΧΩΡΑΣ

Σε αυτή τη περιοχή εμφανίζεται η βουβωνοκήλη, μακράν η πιο συχνή κήλη (75% των κηλών του κοιλιακού τοιχώματος) και η μηροκήλη (8% των κηλών του κοιλιακού τοιχώματος), η οποία είναι λιγότερο συχνή. Ενδιαφέρον είναι να τονίσουμε ότι η μηροκήλη είναι πιο συχνή στις γυναίκες.

Β. ΚΗΛΕΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΜΕΡΟΥΣ ΚΟΙΛΙΑΚΟΥ ΤΟΙΧΩΜΑΤΟΣ

Μία άλλη αρκετά συχνή κήλη είναι η ομφαλοκήλη (15% των κηλών του κοιλιακού τοιχώματος), η οποία εμφανίζεται στην περιοχή του ομφαλού ως μία προεκβολή του κοιλιακού τοιχώματος. Λιγότερο συχνή είναι η επιγαστρική κήλη η κήλη της λευκής γραμμής, η οποία εμφανίζεται μεταξύ ομφαλού και στέρνου στη μέση γραμμή της κοιλιάς ως μία προεκβολή του κοιλιακού τοιχώματος.

Γ. ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΕΣ ΚΟΙΛΙΟΚΗΛΕΣ

Υπάρχουν και άλλες λιγότερο συχνές κήλες του κοιλιακού τοιχώματος ενώ μιά ειδική κατηγορία αποτελούν οι μετεγχειρητικές κοιλιοκήλες, οι οποίες αναπτύσσονται σε προηγούμενες εγχειρητικές τομές.

Δ. ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΟΡΘΟΥ ΚΟΙΛΙΑΚΟΥ ΜΥΟΣ

Η διάσταση του ορθού κοιλιακού μυός ενώ δεν είναι μία πραγματική κήλη εντούτοις Μπορεί να προκαλέσει σύγχυση αφού μοιάζει με κήλη. Προβάλλει ως ένα εξόγκωμα στη μέση γραμμή μέχρι το στέρνο και οφείλεται στη χαλάρωση των ινών της μέσης γραμμής (λευκής γραμμής) οι οποίες κρατούν το δεξιό και αριστερό κοιλιακό μυ μαζί. Μπορεί να προκαλέσει σύγχυση αφού μοιάζει με κήλη. Αποφεύγουμε να επέμβουμε χειρουργικά παρά μόνο αν  προκαλεί σημαντικά συμπτώματα. Το μόνο που πρέπει να γίνει είναι να εξηγηθεί η φύση του προβλήματος και η επιβεβαίωση ότι δεν χρειάζεται κάποια χειρουργική επέμβαση.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Τα συμπτώματα της βουβωνοκήλης περιλαμβάνουν αίσθημα βάρους, καψίματος, δυσφορίας ή πόνου στη βουβωνική χώρα, ο οποίος επιδεινώνεται με το βήχα, την άσκηση ή κατά τη διάρκεια ούρησης ή κενώσεων,όταν δηλαδή αυξάνεται η πίεση μέσα στην κοιλιά. Επίσης ο ασθενής βλέπει μία διόγκωση στη βουβωνική χώρα, η οποία είναι και ψηλαφητή. Τα συμπτώματα συνήθως βελτιώνονται όταν ο ασθενής ξαπλώσει ή σπρώξει με το χέρι του την κήλη με αποτέλεσμα το σπλάγχνο που προβάλλει να επιστρέφει πίσω στην κοιλιά (αυτό ονομάζεται ανατασσομένη κήλη). 

Από την άλλη μεριά μία βουβωνοκήλη μπορεί να παρουσιαστεί επειγόντως ως μη ανατασσομένη, όταν το σπλάγχνο δεν μπορεί να επιστρέψει στην κοιλιά. Καταστάσεις που χρήζουν άμεσης  χειρουργικής αντιμετώπισης, αποτελούν η εντερική απόφραξη και η περίσφιξη της κήλης, όταν η αιμάτωση του σπλάγχνου έχει ελαττωθεί με αποτέλεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος νέκρωσης του.

Η μηροκήλη εμφανίζεται συνήθως επειγόντως με περίσφιξη, κατάσταση η οποία αντιμετωπίζεται άμεσα χειρουργικά.

Η ομφαλοκήλη παρουσιάζεται ως μία προεκβολή του κοιλιακού τοιχώματος που όσο μεγαλώνει το μέγεθος της τόσο η πιθανότητα προεκβολής σπλάγχνου παρά ενδοκοιλιακού λίπους μεγαλώνει. Μπορεί να παρουσιαστεί ως μη ανατασσομένη και λιγότερα συχνά με εντερική απόφραξη ή περίσφιξη. Λιγότερο συχνή είναι η επιγαστρική κήλη η κήλη της λευκής γραμμής, η οποία παρουσιάζεται ως μία προεκβολή του κοιλιακού τοιχώματος που περιέχει ενδοθηλιακό λίπος παρά κάποιο σπλάγχνο.

Τα συμπτώματα της κοιλιοκήλης μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο, αυξανομένη διόγκωση της κήλης με το πέρασμα του χρόνου και σε κάποιες περιπτώσεις ο ασθενής μπορεί να παρουσιαστεί επειγόντως με μη ανατασσομένη κήλη και εντερική απόφραξη και λιγότερο συχνά με περίσφιξη. 

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

 Είναι γεγονός ότι το οικογενειακό ιστορικό αυξάνει τον κίνδυνο κήλης της βουβωνικής χώρας, όπως και το ιστορικό σκωληκοειδεκτομής. Παρατηρείται επίσης πιο συχνά σε αδύνατους παρά σε παχύσαρκους.

Καταρχήν συνίσταται η αποφυγή ή διακοπή του καπνίσματος σε καπνιστές αφού το κάπνισμα είναι ένας αναγνωρισμένος παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση της βουβωνοκήλης (επίσης υπάρχει συσχέτιση χρονίας πνευμονοπάθειας, που είναι συχνή σε καπνιστές, και εμφάνισης βουβωνοκήλης). Από την άλλη μεριά, η επαναλαμβανομένη και μακροχρόνια εργασία που περιλαμβάνει άρση βαρών (εργάτες σε χειρωνακτικές εργασίες) φαίνεται να συνδέεται από αυξημένη συχνότητα εμφάνισης βουβωνοκήλης.

ενώ η περιστασιακή άρση βαρών ή η δυσκοιλιότητα δεν έχουν αποδεδειχθεί ότι αυξάνουν την πιθανότητα αυτή.

Αναφορικά με τις κοιλιοκήλες ή τις μηροκήλες υπάρχει άμεση συσχέτιση αυξημένου βάρους (παχυσαρκίας) και εμφάνισης τους.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΗΛΩΝ

ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Η κήλη μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά σε περίπτωση που δεν προκαλεί συμπτώματα ή προκαλεί λίγα συμπτώματα και αυτό είναι μία αποδεκτή προσέγγιση. Η χρήση κηλεπιδέσμων από την άλλη μεριά δεν έχει αποδεδειχθεί ότι προσφέρει κάποιο πλεονέκτημα και ότι εμποδίζει τις επιπλοκές των κηλών.

Οι ασθενείς με κήλη, ιδιαίτερα αν πρόκειται για βουβωνοκήλη και είναι μεγαλύτεροι των 65 ετών, πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι τα συμπτώματα μπορεί να εξελιχτούν και η πιθανότητα να οδηγηθούν στο χειρουργείο, όπως έχει αποδεδειχθεί από αξιόπιστες μελέτες, είναι περίπου 80%.

Επίσης όσο μεγαλύτερο σε χρονική διάρκεια είναι το ιστορικό της κήλης τόσο μεγαλώνει η πιθανότητα να οδηγηθούν στο χειρουργείο καθώς και η πιθανότητα επιπλοκών, δηλαδή μη ανάταξης, εντερικής απόφραξης ή περίσφιξης. Συνήθως αυτό που συμβαίνει στις περισσότερες περιπτώσεις είναι ότι τα συμπτώματα χειροτερεύουν με την πάροδο του χρόνου και ο ασθενής τελικά ζητά ο ίδιος το χειρουργείο.

Είναι ενδιαφέρον και σημαντικό να τονισθεί ότι στις γυναίκες που παρουσιάζονται με κήλη της βουβωνικής χώρας, συνιστούμε χειρουργική διόρθωση χωρίς καθυστέρηση διότι έχουν μεγαλύτερο ποσοστό μηροκηλών, οι οποίες συνήθως παρουσιάζονται με επιπλοκές.

Μπορεί η ενίσχυση των κοιλιακών μυών να βελτιώσει την κατάσταση της κήλης;

Δυστυχώς η ενίσχυση των κοιλιακών μυών δεν προσφέρει κάποιο πλεονέκτημα ή βελτίωση στην κατάσταση της κήλης. Από την άλλη μεριά η ύπαρξη της κήλης δυσκολεύει την άσκηση που απαιτείται για την ενδυνάμωση των μυών, η οποία σημειωτέον επιδεινώνει τα συμπτώματα.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΒΟΥΒΩΝΟΚΗΛΗ

Αναφορικά με την χειρουργική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με την ανοιχτή μέθοδο είτε με τη λαπαροσκοπική μέθοδο.

Και με τις δύο μεθόδους χρησιμοποιείται πλέγμα για την ενίσχυση των ιστών.

Η χρησιμοποίηση πλεγμάτων στην χειρουργική αποκατάσταση των κηλών οδήγησε στη δραματική μείωση της επανεμφάνισης των κηλών και του χρόνιου μετεγχειρητικού πόνου. Το πλέγμα στερεώνεται στους ιστούς με ράμματα στην ανοικτή μέθοδο ή με μικρά γαντζάκια (laparoscopic tacks) στην λαπαροσκοπική μέθοδο. Οι νεώτερες γενιές των πλεγμάτων που χρησιμοποιούνται στην αποκατάσταση της βουβωνοκήλης, δεν χρειάζονται ούτε το ένα ούτε το άλλο μιας και είναι κατασκευασμένα έτσι ώστε να κολλούν / να γαντζώνονται στους ιστούς από μόνα τους μετά τη τοποθέτηση τους. Το πλέγμα αποτελείται από πολυεστέρα η πολυπροπυλένιο, ουσίες οι οποίες είναι καλά ανεκτές και έτσι βοηθούν ώστε το πλέγμα να ενσωματωθεί, χωρίς να απορροφηθεί από τον οργανισμό.

Η λαπαροσκοπική μέθοδος έναντι της ανοικτής μεθόδου στην αποκατάσταση της βουβωνοκήλης έχει λιγότερο πόνο μετεγχειρητικά και σχετικά γρηγορότερη επάνοδο στις φυσιολογικές δραστηριότητες. Επίσης προτιμάται ως χειρουργική μέθοδος σε περιπτώσεις επανεμφάνισης των κηλών καθώς και στην χειρουργική αντιμετώπιση ταυτόχρονα κηλών δεξιά και αριστερά.

Η λαπαροσκοπική μέθοδος όμως δεν έχει αποδεδειχθεί ότι προσφέρει κάποιο πλεονέκτημα αναφορικά με την επανεμφάνιση της βουβωνοκήλης, όπως έχουν δείξει νεώτερες μελέτες.

Η ανοικτή μέθοδος στην αποκατάσταση της βουβωνοκήλης αποτελεί τη μέθοδο επιλογής για μεγάλες κήλες και μπορεί να εκτελέσει με τοπική αναισθησία αν ο ασθενής είναι υψηλού κίνδυνου για γενική αναισθησία.

Για το χειρουργείο βουβωνοκήλης ο χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο είναι συνήθως από μερικές ώρες μέχρι μία ημέρα. Ο ασθενής επανέρχεται στις φυσιολογικές του δραστηριότητες μέσα σε 2 με 3 εβδομάδες μετά το χειρουργείο, διάστημα κατά το οποίο αποφεύγει να σηκώνει κάποιο βάρος που ξεπερνά τα 5 κιλά (όχι παραπάνω δηλαδή από μία ελαφριά τσάντα σουπερμάρκετ). Αναφορικά με την οδήγηση μετεγχειρητικά ο ασθενής μπορεί να οδηγήσει όταν θα μπορεί να χρησιμοποιήσει δοκιμαστικά το φρένο (ενώ το αυτοκίνητο δεν κινείται) χωρίς πρόβλημα (STOP TEST). Συνήθως αυτό συμβαίνει μετά από 1-2 εβδομάδες.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι και οι δυο μέθοδοι είναι καλές και ασφαλείς σε έμπειρα χεριά.

ΜΗΡΟΚΗΛΗ

Η κήλη αυτή αποκαθίσταται συνήθως μετά από επείγουσα επέμβαση και με την ανοικτή μέθοδο χωρίς να αποκλειστεί η λαπαροσκοπική μέθοδο αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από την προτίμηση του χειρουργού. Ο χειρουργός πρέπει να είναι προετοιμασμένος και για αφαίρεση τμήματος εντέρου (εντερεκτομή).

ΟΜΦΑΛΟΚΗΚΗ – ΕΠΙΓΑΣΤΡΙΚΗ ΚΗΛΗ

Η επέμβαση για την αποκατάσταση των τύπων κηλών εκτελείται συνήθως προγραμματισμένα ενώ η ανοικτή μέθοδος αποτελεί μία εξαιρετική χειρουργική προσέγγιση με πολύ καλά αποτελέσματα.

ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΚΟΙΛΙΟΚΗΛΗ

Αναφορικά με την αποκατάσταση της κοιλιοκήλης, η λαπαροσκοπική μέθοδος σε σχέση με την ανοικτή μέθοδο, προσφέρει λιγότερο πόνο, μικρότερο κίνδυνο λοιμώξεων καθώς και γρηγορότερη αποκατάσταση και ανάρρωση.